Veel mensen gaan ervan uit dat advies over welke studie je moet kiezen op school moet worden gegeven. De studiekeuze moet dan onderdeel zijn van het programma op school. Maar werkt het ook zo? Gebeurt het maken van de studiekeuze op school? En is school wel de juiste plek om dit advies te verstrekken?
Ik schreef al eens een beschouwing over dit onderwerp op LinkedIn – lees dat hier – , maar onlangs mocht ik het weer eens in de praktijk ervaren. Ik was uitgenodigd om op een vmbo-afdeling van een heel leuke school een paar speedcursussen studiekeuze te verzorgen. Zo kon ik nog beter zien of advies over studiekeuze op school ook echt werkt.
Peer pressure en elkaar helpen
In de beschouwing heb ik het over peer pressure: de druk die leerlingen op elkaar uitoefenen. Tijdens de speedcursussen ervaarde ik dat dit echt aanwezig is. Stoere jongemannen met de houding: “Duh, doe effe normaal, ik ga hier nu toch niet vertellen in de hele klas wat ik ga studeren en al helemaal niet waarom” Of jongedames die riepen: “Ik weet toch al welke vervolgopleiding ik ga doen, dus ik ga eens lekker lopen klieren.”
Maar als buitenstaander was het wat makkelijker om vragen te stellen aan deze tieners, omdat ze toch wel het gevoel hadden dat ze er misschien ook wel iets van konden opsteken. Dus deed ik wat oefeningetjes waarbij ze ook elkaar konden helpen. “Wat kan je buurman/buurvrouw goed?” En dan kwamen de antwoorden wel: “Joh, jij kan hartstikke goed tekenen.” Of: “Je legt mij altijd heel goed de leerstof uit, dus dat kun jij goed!” Zo werd het toch ook best wel gezellig.
De rol van de mentor
In mijn beschouwing had ik het ook over de rol van de mentor of begeleider. Is dat de juiste persoon om leerlingen te begeleiden bij hun studiekeuze? Is deze onpartijdig en weet deze wat er allemaal te koop is?
De drie mentoren van de lessen waar ik aanwezig was vonden het heel fijn dat iemand de grote lijnen met de leerlingen doornam. Dat er eens goed op een rijtje werd gezet wat er allemaal bij de studiekeuze komt kijken. En ik zocht de versterking op. Immers, de mentor kende de leerlingen net wat beter, en had dus beter zicht op hun persoonlijkheid en vaardigheden. Samen konden we de leerlingen daarom wat beter bedienen.
Aan de andere kant merkte je ook dat sommige leerlingen wel wat meer geremd waren om in de les waar de mentor bij was van alles over zichzelf te zeggen. Je voelde soms dat de leerlingen in een bepaalde verhouding stonden tot hun mentor en dat bleef toch doorwerken.
School de juiste plek voor advies m.b.t keuze studie?
De conclusie van dit alles zou uiteindelijk moeten zijn dat school een plek is waar studiekeuze aandacht moet krijgen. Maar dat het niet de enige plek mag en moet zijn, maar dat ook professioneel advies daarin een rol moeten spelen. Dat kan in de vorm van workshops en extra mentorles-begeleiding. Het kan ook in de vorm van doorverwijzing als de leerling echt behoefte heeft aan een onpartijdig iemand en een omgeving buiten de school.
Meer weten over studiekeuzeadvies?
